DÜŞÜNME BECERİLERİ

PASS Teorisi ölçüt alınarak hazırlanan program, bilişsel işlem alanlarının etkin kullanımı ile düşünme becerilerinin gelişimini amaçlamakta ve düşünme becerilerinin akademik içerikli çalışmalarla etkin kullanımı için ortam yaratmaktadır. Eğitim programı uygulanırken bir öğrenci sahip olduğu stratejik yaklaşımlar sayesinde yeri geldiğinde akıllıca çözümler üreterek yaşadığı sosyal durumlara uygun bilişsel davranışı seçebilmekte ya da akademik içerikli bir probleme çözüm üretebilme becerisini sergileyebilmektedir.

PASS Teorisi insanın bilişsel fonksiyonlarını, bilginin zeminini oluşturan işlemler olarak kabul edilen “Planlama, Dikkat, Eş zamanlı ve Ardıl Bilişsel İşlemler”e dayandırmaktadır. Bu dört bilişsel PASS işlemi kısaca şöyle tanımlanabilir:

Planlama, bireyin problemlere ilişkin çözümleri belirlediği, seçtiği, uyguladığı ve değerlendirdiği zihinsel bir işlemdir. Öğrenci karşılaştığı herhangi bir problem duruma ilişkin çözümler üretirken bilişsel farkındalığının yüksek olması, alternatif çözümlere ulaşma konusunda üretken düşünme becerilerine sahip olması ve özellikle alternatifler arasından uygun stratejik yaklaşımı seçme konusunda zorlanmaması ve doğru karar verebilme becerisine sahip olması gerekmektedir. Üstelik bu beceri sadece akademik içerikli çalışmalarla ilgili olmayıp sosyal konum algısı için de gereklidir.

Dikkat, bireyi belirli uyarıcılar üzerinde seçici bir şekilde odaklayan ve rekabet hâlinde olan diğer uyarıcılara da tepki vermeyi engelleyen zihinsel bir işlemdir.

Eş zamanlı Bilişsel İşlemler, bireyin ayrı uyaranları tek bir bütün veya grup hâlinde birleştirdiği zihinsel işlemlerdir.

Ardıl Bilişsel İşlemler ise uyaranları zincire benzer bir şekilde ve özel bir sıra hâline getiren zihinsel işlemler olarak tanımlanmaktadır.

PASS Teorisi ile tanımlanan dört bilişsel işlemin oluşturduğu doğal bilişsel yeti zemininde seçilen uygun aktiviteler bilişsel işlevleri etkin kılmakta ve süreç içerisinde bilişsel işlevlerin etkin kullanımına bağlı olarak düşünme becerilerine dönüşebilmektedir. Bu süreç akademik becerilerin gelişimsel süreci ile de örtüştüğünde öğrencinin akademik performansına katkı sağlamaktadır.